Badania nieniszczące to badania, umożliwiające uzyskanie informacji o stanie fizycznym, wadach i własnościach badanego obiektu (materiału, wyrobu, konstrukcji) bez spowodowania zmiany jego cech użytkowych. Badania mające na celu wykrycie wad typu nieciągłości materiału są nazywane badaniami defektoskopowymi.
Badania wizualne
Najprostszą metodą oględzin wyrobu, półwyrobu lub wyrobu gotowego (np. rury) jest metoda wizualna polegająca na ocenie powierzchni materiału nieuzbrojonym okiem lub przez lupę. Takie oględziny umożliwiają wykrycie większych wad powierzchni.
Metoda penetracyjna
Wykorzystuje wnikanie cieczy dobrze zwilżających w nieciągłości powierzchniowe przedmiotów badanych oraz ich wypełnianie przez te ciecze. Ciecze stosowane to penetrantanty.Przy stosowaniu metody penetracyjnej barwnej używamy penetranta, który zabarwia na czerwono a wskazanie wadjest wówczas widoczne na białym tle wywoływacza przy oświetleniu normalnym. Przy stosowaniu metody fluorescencyjnej penetrant zawiera barwniki tzw. luminofory, których wskazania są widoczne przy promieniowaniu ultrafioletowym (UF).Barwniki te pod działaniem tych promieni uwidaczniane są w kolorze żółto zielonym isą dobrze widoczne na ciemnym tle. Podczas wykonywania badania tą metodą konieczne jest zaciemnienie pomieszczenia, w którym znajduje się stanowisko badawcze, wówczas wykrywalność wady jest wyższa.
Badania ultradźwiękowe
Badania ultradźwiękowe są metodą badań nieniszczących opartą na użyciu fal ultradźwiękowych w celu wykrycia wewnętrznych wad materiału, pomiaru grubości strony czy wykrycia korozji. W badaniu ultradźwiękowym, do materiału wprowadza się wiązki fal ultradźwiękowych. Odbijają się na nieciągłości lub od przeciwnej powierzchni. Analiza tych odbić dostarcza wartościowych informacji na temat miejsca występowania nieciągłości oraz kierunku jej ustawienia, niezależnie od grubości ścianki badanego materiału. Kryteria akceptowalności definiują, czy wskazania te mogą zostać zaakceptowana (nie są wadami), czy odwrotnie.